20 beste oorlogsverhalen

20. Band of Brothers, Stephen E. Ambrose

Band of Brothers vertelt het persoonlijke verhaal van de soldaten van de bijzondere eenheid – Easy Company – die in de Tweede Wereldoorlog altijd en overal de gevaarlijkste opdrachten kreeg toebedeeld. Het authentieke verhaal is gebaseerd op urenlange interviews met de weinige overlevenden van Easy Company, aangevuld met brieven en dagboeknotities van de soldaten zelf.

Stephen E. Ambrose luisterde, noteerde en vergeleek alle verhalen met elkaar en schilderde uiteindelijk een haarscherp en aangrijpend beeld van het leven en de lotgevallen van deze Amerikaanse helden, in hun eigen woorden.

19. De laatste punisher, Kevin Lacz

'De laatste Punisher neemt je mee naar het heetst van de strijd op het slagveld. Een zeldzaam inkijkje in de geest van een Navy SEAL - je kunt het niet wegleggen.' - Clint Emerson, New York Times-bestsellerauteur van 100 Deadly Skills
De laatste Punisher is het aangrijpende en persoonlijke verslag van Kevin Lacz, een Navy SEAL die samen met American Sniper Chris Kyle lid was van het beruchte SEAL Team 3. Lacz neemt de lezer mee op zijn uitzending; van zijn eerste missie tot zijn eerste succesvolle schot op een terrorist, tot zijn terugkeer naar de Verenigde Staten, waar hij zichzelf speelde in de door Clint Eastwood geregisseerd film American Sniper.
Het hoogte punt van deze unieke kijk in de wereld van geheime missies achter vijandelijke linies, is de bloedige strijd om de Iraakse stad Ramadi in 2006. De hitte, de geuren en de constante dreiging van dodelijke aanvallen komen door de levendige schrijfstijl tot leven, en zorgen ervoor dat de lezer zich midden in de gebeurtenissen waant.

16. Wiking, Henk Kistemaker

Henk Kistemaker schreef een uniek verslag over zijn oorlogservaringen als lid van de Waffen-SS.

Procentueel kwamen de meeste vrijwilligers voor de Duitse Waffen-SS uit Nederland: ca. 25.000 mannen. De eerste divisie waarin een contingent Nederlanders diende, was de SS-Divisie Wiking. Deze divisie werd kort na de Duitse inval in Rusland ingezet. Ze vocht o.a. in de Oekraïne. Tijdens het zomeroffensief van 1942 kon ze tot diep in de Kaukasus doordringen. In 1944 doorbrak men de Russische omsingeling bij Tsjerkassy. In mei 1945 raakten de meeste Wikingers in Amerikaanse krijgsgevangenschap.

Ook de 18-jarige Henk Kistemaker meldde zich, in een zucht naar avontuur en op voorspraak van zijn Duitsgezinde vader, als vrijwilliger. Aan het Oostfront maakte hij de zware en gruwelijke gevechten mee: eerst als infanterist en later als lid van een Panthertank-bemanning. Hij raakte driemaal gewond. Op 22 jarige leeftijd, als de oorlog is afgelopen, is hij een oorlogsveteraan.

In de jaren voor zijn overlijden in 2003 schreef Henk Kistemaker zijn herinneringen. Het werd een fascinerend en schokkend verslag over een jonge Nederlander in de maalstroom van de oorlog.

15. De grote oorlog, Theo Vijgen

In Nederland heeft de Eerste Wereldoorlog nooit echt veel aandacht gekregen. Dat is jammer, want voor een goed begrip van de moderne Europese geschiedenis is enige kennis van de Grote Oorlog onontbeerlijk. Wat bewoog de vele miljoenen soldaten om deel te nemen aan de strijd? En waarom werd de oorlog eigenlijk gevoerd? Over dit soort vragen en nog veel meer gaat De Grote Oorlog. De Eerste Wereldoorlog is namelijk veel meer dan het verhaal van de loopgraven aan het westelijk front, de verwoeste dorpen in Noord-Frankrijk en de eindeloze rijen kruisen op de begraafplaatsen. Er zijn ook andere strijdtonelen die een rol spelen, van Galicië tot Gallipoli, en er is de strijd op zee en in de lucht. De oorlog werd op een nooit vertoonde, massale schaal gevoerd, maar was ook een oorlog van individuele personen, van machthebbers en generaals natuurlijk, mensen als keizer Wilhelm en generaal Haig, maar ook van eenvoudige soldaten aan het front die hun ervaringen vastlegden in hun dagboeken, en va

14. Oranje tegen de zonnekoning, Luc Panhuysen

Lodewijk van Frankrijk, bijgenaamd de 'Zonnekoning', droomde ervan de machtigste vorst van zijn tijd te worden. Maar hij stuitte op een taaie prins, de jonge Willem III van Oranje. Lodewijk was een aantrekkelijke verschijning. Willem had een bochel en was berucht om zijn nukkigheid. Lodewijk heerste over het machtigste rijk van Europa, Willem was stadhouder van een landje dat tienmaal zo klein was. In de loop van hun leven ontwikkelde zich tussen deze twee contrasterende persoonlijkheden een intense rivaliteit die het hele continent meesleurde en de tweede helft van de zeventiende eeuw diepgaand heeft beïnvloed.

In Oranje tegen de Zonnekoning beschrijft Luc Panhuysen het ontstaan en de ontwikkeling van hun relatie. Daarbij komen ook de belangrijkste mannen en vrouwen in hun omgeving aan bod. Door de combinatie van 'grote geschiedschrijving' en levensverhalen ontstaat een kleurrijk palet. Panhuysen laat zien hoe tijdloze drijfveren als angst en ijdelheid, en waarden als vrijheid en tolerantie, niet alleen de betrokken personen, maar ook maatschappijen hebben veranderd.

13. De jongen in de gestreepte pyjama, John Boyne

De jongen in de gestreepte pyjama begint in Berlijn in 1943. Als de negenjarige Bruno op een dag uit school komt, zijn al zijn spullen in kratten gepakt. Hun nieuwe huis staat naast een hek dat zich uitstrekt zover het oog reikt, een hek dat Bruno afschermt van de vreemde mensen die hij daarachter ziet bewegen. Op een van zijn ontdekkingstochten ontmoet Bruno een jongen wiens leven en omstandigheden zeer verschillen van die van hem. Toch sluiten de jongens vriendschap, maar het is een vriendschap die niet zonder gevolgen blijft... 

12. Alleen de wolken, Philip Blom

Alleen de wolken beschrijft de jaren van het interbellum. Door de Eerste Wereldoorlog was de wereld compleet veranderd. Als gevolg van de schok van de ongekende destructie van die oorlog leek de bevolking als geheel alle zekerheden, elk geloof en iedere oriëntatie te zijn kwijtgeraakt. Uit dit trauma kwamen de nieuwe ideologieën zoals het communisme en het fascisme voort. 
Philipp Blom gaat te werk als deelgenoot, als tijdgenoot; hij beschrijft de jaren 1918-1938 zoals ze zijn beleefd in al hun complexiteit en tegenstrijdigheid. Hij zoomt telkens in op een bepaald jaar, waarbij hij ingaat op een specifieke gebeurtenis. Evenals in zijn eerdere boek, De duizelingwekkende jaren, betrekt Blom de literatuur en de beeldende kunst erbij en brengt zodoende het verleden op een buitengewoon aantrekkelijke en realistische wijze tot leven.

11. Het boek der kampen, Ludo Van Eck 

10. De laatste trein naar Auschwitz, Nico, Inge & Rolf Kamp

n 1938 vlucht de Joodse familie Kamp uit Krefeld naar Nederland. Het gezin bestaat uit vader Fritz, moeder Inge en twee kleine zoontjes, Rolf en Nico. Ook in Nederland zijn ze niet veilig. Na de Duitse inval verslechtert de situatie voor Joden stapsgewijs. De ouders worden geïnterneerd in Westerbork, terwijl Rolf en Nico op dertien onderduikadressen de oorlog doorkomen. Vader en moeder zijn met het laatste transport van Westerbork naar Auschwitz gesleept. Fritz is daar direct na aankomst vermoord. Inge overleeft de hel. In dit boek zijn de herinneringen van Inge, Rolf en Nico bijeengebracht. In bescheiden autobiografische notities doen ze verslag van hun ervaringen. De historicus Coen Hilbrink schreef een essay dat deze oorlogsmemoires in context plaatst. Het voorwoord is van de hand van oud-Kamervoorzitter Gerdi Verbeet.

Inge Kamp (1911-2009) was na de oorlog actief in de Joodse gemeenschap van het Zwitserse Lugano, waar ze zich in 1963 vestigde. Rolf Kamp (1934) is ingenieur en woont in Amsterdam. Nico Kamp (1937) is politicoloog en vervult de functie van honorair Consul-Generaal der Nederlanden in Florence. Coen Hilbrink (1944) publiceerde diverse studies over WOII en de illegaliteit, waaronder zijn proefschrift De illegalen (1989). Hij woont in Zutphen.

9. Voorbij band of brothers, Dick Winters

65 jaar bevrijding. Tijdens de aanval op de stranden van Normandië nam Dick Winters het commando van Easy Company over. Dit is Dick Winters eigen verhaal, inclusief foto's uit eigen collectie.

8. Een kleine geschiedenis van de wereld, E.H. Gombrich

In 1935 werd Ernst Gombrich, een toen 26-jarige doctor in de kunstgeschiedenis zonder uitzicht op een vaste aanstelling, door een kennis uit de uitgeverijwereld gevraagd of hij een wereldgeschiedenis voor een jeugdig publiek zou kunnen schrijven. Na niet meer dan zes weken had Gombrich de opdracht voltooid, en Eine kurze Weltgeschichte für junge Leser, uitgegeven in Wenen, werd direct een succes in de Duitstalige landen. Mede doordat het boek tijdens de oorlogsjaren door de nazis werd verboden omdat het te pacifistisch zou zijn, duurde het tot de jaren zestig voor er een nieuwe druk verscheen. Tegen het einde van zijn lange leven bracht Gombrich herzieningen aan in de tekst en besloot hij tot een Engelse vertaling. Inmiddels is Een kleine geschiedenis van de wereld uitgegeven in meer dan 20 talen. Wat Gombrich voor ogen stond was op toegankelijke wijze het verhaal vertellen van de mensheid vanaf het stenen tijdperk tot de atoombom. Het resultaat is een persoonlijk en helder boek in 40 korte hoofdstukken over de oorlogen, kunstwerken en wetenschappelijke ontdekkingen die in de loop der eeuwen de ijkpunten van onze geschiedenis werden. Een fantastisch en tijdloos overzicht voor zowel jongere als oudere lezers. Ernst H. Gombrich (1909-2001), auteur van onder meer het internationale standaardwerk Eeuwige schoonheid, was waarschijnlijk de beroemdste kunsthistoricus van zijn tijd. Hij werd geboren in Wenen, verhuisde naar Londen in 1936, en werd op latere leeftijd directeur van het Warburg-instituut in Hamburg en professor in de geschiedenis van de klassieke traditie aan de universiteit van Londen. Een briljant boek... De humane en warme toon van Een kleine geschiedenis van de wereld laat precies zien waarom Gombrich door zo veel mensen in zijn leven werd bewonderd. Onweerstaanbaar. philip pullman, auteur van de noorderlicht-trilogie Het waar gebeurde sprookje van hoe de mensheid zich ontwikkelde. die zeit

7. De afdaling in de hel, Ian Kershaw

Het grootse overzicht van de eerste helft van de 20e eeuw, door Ian Kershaw

De afdaling in de hel – Europa 1914-1948 is een poging te begrijpen hoe Europa gedurende de eerste helft van de gewelddadige en turbulente 20e eeuw in een afgrond kon wegzinken. Slechts vier jaar na het absolute dieptepunt in 1945 kon het daarna al het fundament leggen voor een verbazingwekkend herstel – voor een nieuw Europa dat verrees uit de as van het oude, voor een weg terug uit de hel, een nieuw begin.

Kershaw schetst vier factoren die ervoor zorgden dat Europa zich verloor in twee allesvernietigende oorlogen, vier factoren die al voor de Eerste Wereldoorlog aanwezig waren, en die door de rampzalige Vrede van Versailles alleen maar werden versterkt. De Tweede Wereldoorlog was vanaf het sluiten van die ‘vrede’ bijna onafwendbaar. Na die monstrueuze oorlog en de volledige vernietiging van Duitsland kon eindelijk gewerkt gaan worden aan een blijvende vrede.

‘De afdaling in de hel onderscheidt zich doordat het de halve eeuw Europees trauma in de volle breedte en diepte beschrijft.’ Literary Review

Sir Ian Kershaw (1943) is een Brits historicus die studeerde aan de Universiteit van Liverpool en Oxford. Vanaf 1989 doceerde hij, tot aan zijn pensioen, als professor hedendaagse geschiedenis aan de Universiteit van Sheffield. Zijn specialisatie is Hitler en nazi-Duitsland. Het biografische tweeluik Hitler - Hoogmoed en Hitler - Vergelding werd een wereldwijde bestseller, net als het bejubelde Keerpunten en meest recent nog Tot de laatste man, over de vraag waarom Hitler-Duitsland zo lang doorvocht en niet capituleerde.

6. Meneer de champetter, Philip Vanoutrive

Dit boek is een hommage aan de champetter, de garde, de booi, die dag en nacht bereikbaar was om het welzijn van de plattelanders te beschermen. Avond-, nacht- en weekendwerk waren zijn deel en daar werd hij niet extra voor vergoed. Met een luisterend oor, een goed gesprek of een kordate verbale aanmaning kon de veldwachter problemen in der minne oplossen.Meneer de champetter beschrijft de laatste 50 jaar van het bestaan van de landelijke politie - tot de geïntegreerde politie in 2001 in werking trad. Met straffe verhalen en plezante anekdotes die meer dan 30 oud-veldwachters uit hun herinneringen hebben opgegraven.

5. Het Ardennenoffensief, Alex Kershaw

Het Ardennenoffensief vertelt het opmerkelijke verhaal van één peloton dat op wonderbaarlijke wijze Hitlers massale Ardennenoffensief tot staan bracht. Op een koude ochtend in december 1944 probeerde een peloton van achttien man onder het commando van de twintigjarige luitenant Lyle Bouck zich wanhopig warm te houden in hun schuttersputjes, diep ingegraven in de Ardenner bossen. Plotseling werd de ochtendstilte verbroken door een hevig artilleriebombardement en het gevreesde geluid van naderende tanks. Hitler had zijn stoutmoedige en riskante offensief tegen de geallieerden gestart, zijn laatste gok, en het kleine Amerikaanse peloton werd geconfronteerd met de hoofdmacht van de Duitse aanval. Hoewel ze sterk in de minderheid waren, weerstonden zij drie Duitse aanvallen in een vernietigende, 24 uur durende slag, doodden ze meer dan 500 Duiste soldaten en verdedigden ze een strategisch belangrijke heuvel. Pas toen hun munitie opraakte, gaven zij zich over aan de vijand. Als krijgsgevangenen ondergingen Boucks mannen een beproeving die erger was dan het slagveld. Wonderlijk genoeg overleefden ze in gevangenschap van schietgrage Duitse bewakers, geallieerde bomaanvallen en een klein dagrantsoen.

4. De gevangenen van Breendonk, James M. Deem

Na de invasie van België door de nazi's in 1940 werd het Fort van Breendonk door de SS omgebouwd tot een Auffanglager, een opvangkamp. Vaak was het voor de gevangenen de laatste halte voor de concentratiekampen. Officieel was Breendonk geen concentratiekamp, maar de omstandigheden waren er even onmenselijk. Ongeveer 3.600 mannen en vrouwen werden opgesloten in Breendonk. Amper de helft overleefde de Tweede Wereldoorlog.

De Amerikaanse auteur James M. Deem verdiepte zich vier jaar lang in de getuigenissen door deze gevangenen, als basis van een chronologisch relaas over Breendonk tijdens de oorlogsjaren. Joden, verzetsstrijders, communisten en andere politieke gevangenen: Deem beschrijft beklijvend hun persoonlijke verhalen over de dwangarbeid, de ontberingen, de folteringen, de executies. De onvoorstelbare horror in het kamp staat in schril contrast met de wil om te overleven en de samenhorigheid van de gevangenen. 

Het boek is rijkelijk geïllustreerd met zowel historische foto's als actuele beelden door de Belgische fotograaf Leon Nolis.

3. Het testament van de vlaamse waffen ss, Jonathan Trigg

Niet minder dan 23.000 Vlamingen namen dienst bij de Waffen-SS, de paramilitaire tak van de Duitse nazipartij NSDAP. Hun motivatie was complex: van flamingantisme over anti-communisme tot nazisme. Velen sneuvelden tijdens de bloederige nederlaag aan het oostfront in Rusland. Overlevenden werden na de Tweede Wereldoorlog gestraft voor hun militaire collaboratie. Meer dan zeventig jaar later vertellen de laatste nog levende Oostfronters zelf - en vaak voor het eerst - hun verhaal. Soms met berouw, soms niet.

2. Redemtion at hacksaw ridge, Booton Herndon

Hacksaw Ridge vertelt het ongelooflijke waargebeurde verhaal van Desmond Doss (Andrew Garfield) die tijdens de slag om Okinawa in de Tweede Wereldoorlog 75 man redde zonder een wapen te dragen of af te vuren.

Hij geloofde erin dat de oorlog rechtvaardig was, maar dat moorden desondanks verkeerd was en was dan ook de enige Amerikaanse soldaat in de Tweede Wereldoorlog die in de frontlinie vocht zonder wapen. Als legerarts evacueerde Doss eigenhandig meerdere gewonden uit de vuurlinie terwijl hij alles en iedereen trotseerde en zelfs getroffen werd door een granaat. Hij was de eerste wapenweigeraar ooit die de Congressional Medal of Honor kreeg.